Charakterystyka poszczególnych typów spółek

Spółka cywilna

Spółka cywilna to najprostsza postać spółki. Zgodnie z art. 860§1 KC jest stosunkiem prawnym o charakterze obligacyjnym, którego strony są zobowiązane do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, szczególnie poprzez wniesienie wkładów. Jako cel gospodarczy należy rozumieć  korzyść, mającą określoną wartość gospodarczą, w szczególności osiąganie zysku, uzyskanie oszczędności wydatków czy też kosztów. Źródłem powstania stosunku prawnego jest umowa zawarta pomiędzy wspólnikami. Istota spółki jako umowy przejawia się tym, że  wspólników musi być co najmniej dwóch, mogą to być zarówno osoby fizyczne, osoby prawne jak i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Aby doszło do zawarcia umowy konieczne jest jej zawarcie w trybie ofertowym oraz negocjacji. Dla celów dowodowych umowa spółki cywilnej powinna zostać stwierdzona na piśmie. Do jej utworzenia nie jest konieczny wpis do rejestru czy do ewidencji działalności gospodarczej. Tym samym nie podlega ujawnieniu w rejestrze przedsiębiorców w KRS oraz w CEIDG.

Spółka jawna

Spółka jawna to jedna ze spółek osobowych, która posiada zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych oraz zdolność sądową, nie jest jednak osobą prawną. Stanowi formę organizacyjno – prawną działalności wspólników, która zakładana jest po to, aby realizować wspólny cel. Owym celem jest przede wszystkim prowadzenie przedsiębiorstwa i aby ten cel zrealizować wspólnicy muszą wnieść wkład lub współdziałać w inny sposób, o ile umowa tak stanowi. Wspólnikiem w spółce jawnej może być zarówno osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych jak i osoba prawna. Umowa spółki jawnej musi zostać sporządzona na piśmie pod rygorem nieważności, w przeciwnym razie nie dojdzie do jej zawarcia. Konieczny jest również wpis do KRS. Spółka jawna odpowiada za własne zobowiązania i nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązaniami wspólników. Z kolei wspólnicy  są odpowiedzialni za zobowiązania spółki bez ograniczeń, jest to odpowiedzialność osobista i nieograniczona.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z.o.o jest spółką handlową mającą charakter kapitałowy. To samodzielny podmiot posiadający osobowość prawną, który działa na podstawie kapitału zakładowego podzielonego na udziały. Podmiot ten ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Wspólnicy zaś nie odpowiadają za zobowiązana spółki ale ponoszą ryzyko wzniesionymi do spółki wkładami. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać utworzona przez jednego lub większą liczbę wspólników, mogą być to zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne. Dopuszczalna jest więc konstrukcja spółki jednoosobowej. Taka spółka kapitałowa może zostać utworzona w każdym celu, jaki jest dozwolony przez prawo. Mogą to być zarówno cele zarobkowe, cele gospodarcze niemające charakteru zarobkowego oraz cele niegospodarcze. Aby doszło do utworzenia spółki z.o.o konieczne jest zawarcie umowy spółki a w niej zobowiązanie do dążenia do wspólnego celu poprzez wniesienie wkładów lub w inny sposób jeżeli umowa spółki tak stanowi.

Spółka komandytowa

Spółka komandytowa jest samodzielnym typem spółki handlowej. Przez kodeks spółek handlowych kwalifikowana jest jako spółka osobowa i zaliczana jest do tzw. ułomnych osób prawnych. Nie ma osobowości prawnej, wyposażona jest jednak w zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych oraz zdolność sądową. Posiada wyodrębnienie organizacyjne, które jest powiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa uznawanego za cel utworzenia spółki, oraz majątkowe stanowiące odrębną masę majątkową od majątków wspólników. Do utworzenia spółki komandytowej konieczne jest współdziałanie co najmniej dwóch osób – komplementariusza i komandytariusza. Nie ma szczególnych wymogów do bycia wspólnikiem w spółce, może to być zarówno osoba fizyczna, osoba prawna jak i inne podmioty mające zdolność do czynności prawnych. Wspólnicy są odpowiedzialni za zobowiązania spółki. W przypadku komplementariusza jest to odpowiedzialność osobista, nieograniczona i subsydiarna a w przypadku komandytariusza jego odpowiedzialność ogranicza się do sumy komandytowej.